Lagðar eru til breytingar á kafla 16.1 í byggingarreglugerð, og afleiddum ákvæðum, ásamt uppfærslu á leiðbeiningum með 16.1.1. gr. byggingarreglugerðar, sem verði á þá leið að handbók mannvirkis (stundum líka nefnd Handbók hússins) verði virkjuð og tryggt að hún geymi upplýsingar um hönnun, útreikninga, prófanir, efnisnotkun ásamt niðurstöðum orkuútreikninga og loftþéttileikaprófs. Eigendur hafi greiðan aðgang að handbókinni yfir allan líftíma mannvirkis, til dæmis í gegnum Mannvirkjaskrá , og að þeim sé gert auðvelt að skrá og uppfæra framkvæmdasögu (s.s. efnisval, umfang og framkvæmdaraðila) viðkomandi mannvirkis, m.t.t. viðhalds og endurbóta. Um leið þarf að gæta að því að handbókin verði ekki of flókin eða íþyngjandi.

Markmið: Að tengja saman í einu gagni hönnunar- og framkvæmdaforsendur og líftímanotkun byggingarinnar, sem hvetur framkvæmdaaðila til að huga að líftímanotkun. Notendur hafi vitneskju sem nauðsynleg er til að taka skynsamar og vistvænar ákvarðanir varðandi viðhald og rekstur á grunni hönnunar byggingarinnar.

Ábyrgð: Innviðaráðuneyti og HMS.

Tími: 2023-2025.

Stefna mótuð og leiðbeiningar gerðar til að innleiða og framfylgja þeirri stefnu í verkefnum Framkvæmdasýslunnar – Ríkiseigna.

Markmið: Að sýna frumkvæði á markaði hvað þetta varðar og vera fyrirmynd fyrir aðra. Að minnka kolefnislosun vegna viðhalds.

Ábyrgð: Framkvæmdasýslan – Ríkiseignir.

Staðan í maí 2022: Undirbúningur hafinn.

Tími: 2022-2024.

Byggt verði á reynslu og þekkingu sem myndast hefur við samræmda orkuútreikninga, þau orkuviðmið sem sett hafa verið fram og rannsóknum á umræddu sviði.

Markmið: Að draga úr orkunotkun og losun vegna hennar, með kröfu um orkunýtni nýbygginga.

Ábyrgð: Innviðaráðuneyti og HMS.

Tími: 2028.

Mikið orkutap á sér stað þegar ekki er til staðar stýrð loftræsting. Lagt er til að skoðað verði hvort setja eigi ákvæði í byggingarreglugerð um að loftræstikerfi í ákveðnum flokkum nýbygginga skuli hannað, gert, rekið og viðhaldið þannig að það uppfylli ákveðnar lágmarkskröfur um orkunýtni og loftgæði. Ítarleg vinna við skilgreiningu á lágmarkskröfum þarf að fara fram, m.a. kostnaðar- og ábatagreining. Hægt væri að herða kröfurnar með árunum, og um leið skoða möguleika á hagrænum hvötum. Lagt er til að breytingarnar verði gerðar sem fyrst en gefinn ákveðinn tími til aðlögunar. Í framhaldinu mætti skoða möguleikana á uppsetningu stýrðra loftræstikerfa með varmaendurvinnslu í eldri byggingum.

Markmið: Að draga úr orkunotkun og losun vegna hennar, með notkun varmaendurvinnslu í loftræstikerfum. Að draga úr áhættu á loftgæða- og rakavandamálum yfir líftíma byggingar.

Ábyrgð: Innviðaráðuneyti og HMS.

Tími: 2022-2024.

Virkja þarf betur ákvæði 4.5.3. gr. í byggingarreglugerð og viðeigandi leiðbeiningum, um skil á greinargerð um einangrun og raka í gegnum byggingarleyfi og lokaúttekt, með því að koma á samræmdum aðferðum við varma- og rakaflæðisútreikninga. Í samstarfi viðeigandi hagaðila verði samræmd aðferðarfræði skilgreind þar sem sett verða fram viðmið bygginga fyrir íslenskar aðstæður. Lagt er til að viðmiðin verði hert jafnt og þétt til framtíðar.

Markmið: Að minnka orkusóun. Að lengja líftíma mannvirkja með því að draga úr áhættu á loftgæða- og rakavandamálum yfir líftíma þeirra.

Ábyrgð: Innviðaráðuneyti og HMS.

Tími: 2022-2024.

Upplýsingar benda til að hægt sé að bæta orkunotkun eldri bygginga. Hins vegar er óljóst hvort slíkar aðgerðir borgi sig til lengri tíma í umhverfislegu tilliti.

Markmið: Að kanna hvort og hvernig unnt sé að draga úr orkunotkun og losun vegna hennar í eldri byggingum.

Ábyrgð: Innviðaráðuneyti og HMS.

Tími: 2022-2024.

Leiðbeiningarnar miði við að hita-, kæli- og loftræstikerfi bygginga skuli vera hönnuð og gerð með því markmiði að hámarka orkunýtni án þess að ganga á gæði innivistar. Unnið í samstarfi við viðeigandi hagaðila.

Markmið: Að draga úr orkunotkun og losun vegna hennar, með því að hámarka orkunýtni án þess að ganga á gæði innivistar.

Ábyrgð: HMS.

Tími: 2022-2023.

Í byggingarreglugerð er gerð krafa um ákveðinn loftþéttleika bygginga. Kröfuna þarf að virkja, til dæmis með því að byggingar verði valdar handahófskennt í úttektarferli bygginga til að fara í gegnum loftþéttleikapróf. Þetta stuðlar að því að hönnuðir séu meðvitaðir um að bygging geti farið í loftþéttileikapróf. Skilgreina þarf nánar hvaða tegundir bygginga skuli fara í loftþéttleikapróf og hvenær endurgerðir og breytingar á byggingum skuli fara í slík próf.

Markmið: Að draga úr orkunotkun og losun vegna hennar, með því að draga úr loftleka í nýbyggingum og auka orkunýtni bygginga.

Ábyrgð: Innviðaráðuneyti og HMS.

Tími: 2022-2023.

Fræðsluátak um orkusparnað í byggingum. Gerðar verði leiðbeiningar með upplýsingum og fræðslu um orkusparandi búnað og stýringar, umgengni við hita- og rafmagnskerfi húsa, nýtingu dagsbirtu og framkvæmd viðhalds og þjónustu sem notendur, rekstraraðilar og ráðgjafar geta nýtt sér. Á endanum snýst orkunotkun á líftíma bygginga fyrst og fremst um hegðun notandans. Því er rétt að tryggja að hann hafi þær upplýsingar sem bestar eru varðandi persónulega lágmörkun á orkunotkun.

Markmið: Að draga úr orkunotkun og losun vegna hennar, með aukinni þekkingu og bættri umgengni notenda og fagaðila.

Ábyrgð: Óljóst að svo stöddu.

Tími: 2023-2025.

Krafa um orkuútreikninga nýbygginga innleidd í byggingarreglugerð. Byggir á aðgerðum 3.1. og 3.2. Lagt er til að aðgerðin verði innleidd með þrepaskiptingu og aðlögunartíma.

Markmið: Að unnt verði að nýta niðurstöður orkuútreikninga til að aðlaga hönnunina þannig að orkunotkun bygginga minnkar og þar með losun vegna hennar.

Ábyrgð: Innviðaráðuneyti og HMS.

Tími: 2025.